Lezen in het digitale tijdperk
Hoe kan het concentratie- en verbeeldingsvermogen van moeilijke lezers worden gestimuleerd met behulp van modern technologie, zonder het lezen zelf te veranderen?
Lezen is een alledaagse bezigheid, maar helaas pakken steeds minder mensen een boek op. Vaak komt dit door een gebrek aan concentratie die ontstaat uit bijvoorbeeld een afleidende omgeving. En dit terwijl lezen ontzettend veel voordelen heeft. Wij hebben met ons product 'The Reading Room' lezen in een nieuw jasje gestoken, zónder de belangrijkste kenmerken van lezen weg te halen. Hiermee willen we ook mensen die moeite hebben met lezen weer de mogelijkheid geven om ongestoord een tekst in te duiken en hier de vruchten van te plukken.
Lezen in het digitale tijdperk
Iedereen heeft weleens een boek gelezen en velen pakken nog graag een boek op om even uit de realiteit te ontsnappen. Ondanks dit gegeven blijkt het dat er steeds minder wordt gelezen, sterker nog: Nederlandse jongeren schijnen de afgelopen vijf jaar 40% minder tijd te besteden aan lezen. Dit heeft grote gevolgen voor zowel de ontwikkeling van de hersenen als voor de mentale gezondheid. Waardoor komt dit en wat kunnen we eraan doen?
Digitalisering
We leven in een digitaal tijdperk. Overal om ons heen worden verschillende vormen van digitale media ingezet om mensen onder anderen te helpen en te vermaken. Het heeft onze hele manier van leven verandert, altijd en overal kunnen we onszelf in een oogwenk voorzien van vermaak en informatie. Helaas heeft deze digitale revolutie een keerzijde: onze hersenen worden lui.
Onze hersenen kicken op nieuwe informatie en hier hebben we zonder veel moeite continue toegang tot, waardoor onze hersenen geen moeite meer hoeven te doen om zichzelf te voorzien van die nieuwe informatie waar het zo naar snakt. Dit heeft als gevolg dat mensen steeds meer moeite hebben met concentreren en ook de verbeeldingskracht is achteruitgegaan. Hierdoor is het lezen van een boek – of het nu om een fysiek exemplaar, e-reader of ander scherm gaat – steeds moeilijker voor ons en doen we het ook steeds minder.
Tekstueel lezen als training
En nu het opvallende: juist door veel te lezen kunnen we onze focus en verbeeldingskracht weer terugkrijgen. Dat lezen ontzettend veel voordelen heeft is algemeen bekend, zoals dat het stress verlagend is, goed voor de mentale gezondheid is en de intelligentie boost. Maar uit een onderzoek van neurowetenschappers aan de Emory University in Amerika blijkt dat er nieuwe en sterkere verbindingen ontstaan in de hersenen tijdens het lezen en verbeelden van teksten. Deze nieuwe en sterke verbindingen zorgen ervoor dat de volgende keer dat er gelezen wordt de hersenactiviteit toeneemt ten opzichte van de keer daarvoor, waardoor de concentratie steeds beter wordt en het verbeelden steeds makkelijker. Alle voordelen van lezen maakt het van belang om mensen weer aan het lezen te krijgen, vooral in tijden van sociale isolatie.
Virtual Reality en lezen
Maar hoe gaan we mensen die moeite hebben met lezen weer een boek laten oppakken? Om deze vraag te beantwoorden hebben we gekeken naar welke factoren mensen tegenhouden zich te concentreren op de tekst die ze voor zich hebben liggen. Wat leidt af en hoe houden we dit tegen? Uit experimenten bleek dat er bij lezen in Virtual Reality veel van deze stoorzenders kunnen worden weggenomen. Sterker nog, uit een aantal onderzoeken blijkt dat lezen met behulp van een Virtual- of Augmented Reality Headset niet alleen leidt tot langere leessessies, maar ook de tekst zelf wordt beter onthouden. Uit eigen tests hebben we dit kunnen bevestigen, maar even een boek openen in een rustige VR omgeving bleek dan weer heel lastig. Daarom zijn wij begonnen aan onze eigen Virtual Reality leesapplicatie, zodat we het lezen in VR toegankelijker kunnen maken. Met de komst van de Oculus Quest 2 is VR zelf ook al toegankelijker geworden voor de doorsnee consument, en door de versnellende ontwikkeling van de technologie wordt dit alleen maar beter.
The Reading Room
Om dit te realiseren zijn we gaan kijken naar welke factoren we in VR positief kunnen beïnvloeden om een rustige en immersieve leeservaring te ontwikkelen, genaamd: The Reading Room. Iedereen is anders en daarom is het belangrijk voor een gebruiker om deze ervaring persoonlijk te maken met behulp van meerdere instellingen. Denk aan het instellen van achtergrondgeluiden, dempen van lichten en het kiezen uit verschillende omgevingen die geen onnodige afleidingen veroorzaken. Mensen geven zich al vrij snel over aan de virtuele wereld, waardoor afleidingen uit de realiteit nog amper een gebruiker beïnvloedt.
De VR-headset zorgt ervoor dat er semi-handsfree kan worden gelezen in elke houding. Zo kan een gebruiker het zichzelf zo comfortabel mogelijk maken door achterover te gaan zitten of zelfs te gaan liggen. Met de lichte controllers kan er makkelijk gebladerd worden, zodat de gebruiker niet meer afgeleid wordt door het oncomfortabel vasthouden van een zwaar boek.
Ook wordt de leesprogressie bijgehouden, zodat de lezer in één oogopslag kan zien hoeveel pagina’s er nog zijn. Overzicht op progressie is samen met inhoud en schrijfstijl van een boek de belangrijkste stimulans van verder lezen.
Bovendien zal het in toekomstige versies mogelijk worden om ook EBooks van het EPUB formaat toe te voegen aan de app. Hierop willen we gaan uitbreiden door een systeem in te bouwen met ‘event cues’, waarbij subtiele elementen uit een tekst terug kunnen komen in de virtuele omgeving om immersie te verhogen. Daarnaast hebben sommige EBooks hebben een Real Page Number systeem, waardoor gebruikers makkelijker kunnen gaan switchen tussen fysiek boek en VR boek.
Ons uiteindelijke doel hiermee is om meer mensen weer aan het lezen te krijgen die dat ook echt willen maar waarbij het niet lukt. Omdat tekstueel lezen zelf de concentratie weer verhoogt en verbeeldingskracht weer versterkt gaat The Reading Room lezers een steuntje in de rug geven om langer en in alle rust te kunnen lezen.
