RelationGrip
Het is vrijdagmiddag en ik kijk dromerig naar de treurige regendruppels die tegen het raam aantikken. Treurig ja, want zo voel ik me vandaag ook. Misschien had hij ook wel gelijk hoor. Misschien was ik wel echt een zuur wijf geworden dat altijd maar overal over liep te zeuren. Met zo’n vriendin als ik, snap ik wel dat hij twijfelt om bij me weg te gaan.
Zodra ik sleutels hoor rinkelen en de deur opengaat, schrik ik uit mijn dagdroom. Ik kijk op naar de deur en daar staat mijn vriend. Zal hij nog boos zijn?
“Hoi, hoe was je dag?”, vraag ik voorzichtig tegen beter weten in, want zijn gezicht staat op onweer.
Weer een dag waarin ik niet weet hoe ik nu behandeld ga worden...
Fysiek geweld; iedereen heeft er wel eens van gehoord. Het is heftig, het is voor de omgeving zichtbaar en het is makkelijk om in te leven hoe zoiets zou moeten voelen. Emotionele- en verbale mishandeling is een onderwerp waar minder kennis over is, want het is niet zichtbaar bij het slachtoffer. En daarom is er gekozen om hierover meer onderzoek te doen.
"Mijn doel van het project is om de omgeving van een slachtoffer van verbaal geweld beter te laten begrijpen waarom een slachtoffer niet zomaar uit een giftige relatie stapt." ~ Denise
Wat is verbaal geweld?
Verbaal geweld houdt in dat er sprake is van dwangmatige controle en macht. Een pleger, die overigens meestal bekend staat als vriendelijk en charismatisch, intimideert, kleineert, isoleert en manipuleert zijn of haar partner of is extreem jaloers en heeft last van stemmingswisselingen.
Slachtoffers hebben vaak niet door dat zij zich in een giftige situatie bevinden en geven zichzelf vaak de schuld.
In 2020 waren er zo’n 700.000 Nederlanders van boven de 16 jaar oud die slachtoffer waren van psychische mishandeling. Slachtoffers hebben vaak niet door dat zij zich in een giftige situatie bevinden en geven zichzelf vaak de schuld. Ook als slachtoffers uit deze ervaring zijn, dragen zij nog altijd de mentale lasten hiervan met zich mee.
Slachtoffers krijgen, als zij uit hun giftige relatie ontsnapt zijn, vaak de vraag van omstanders: “maar waarom ging je niet weg bij je partner?”.
Hierdoor krijgt het slachtoffer, naast alle mentale gevoelgen die deze ervaring heeft gehad, nog meer het gevoel van schaamte, want ‘hoe kon ik zo dom zijn om niet in te zien wat er gebeurde?’.
In verband met de grote (mentale) gevolgen bij slachtoffers, veel onbegrip van buitenstaanders en eigen ervaring, is dit afstudeerproject tot stand gekomen.
“Je zet jezelf in de problemen door terug te gaan naar je misbruiker” ~ Man, 21
Uit onderzoek, prototypes en tests is gebleken dat slachtoffers het liefst comfort en troost zoeken bij mensen die dichtbij staan. Vaak vrienden. Het slachtoffer heeft een luisterend oor nodig, zonder dat er een oordeel komt vanuit de andere partij. Om oordelen en adviezen te verminderen, is het belangrijk dat de omgeving zich meer kan inleven in wat een slachtoffer heeft meegemaakt. Het idee is om dit te doen door middel van een quiz, genaamd: RelationGrip.
Het doel van RelationGrip
Het doel van RelationGrip is om de omgeving een gevoel mee te geven dat een slachtoffer ook ervaart in een verbaal agressieve relatie, zodat zij niet meer zullen vragen waarom het slachtoffer niet bij hun misbruiker wegging. En ook zodat zij een beter luisterend oor kunnen bieden aan het slachtoffer.
Het gevoel dat meegegeven moet worden is twijfel, omdat twijfel een grote rol speelt binnen een relatie met verbaal geweld.
“Hij begon me te isoleren van mijn vrienden en familie” ~ Man, 29
Het idee
Het idee van RelationGrip is dat de gebruiker aan het twijfelen gebracht wordt of zelfs onzeker gemaakt wordt door het maken van de quiz. Tijdens de quiz is er een stem die de gebruiker hoort. Deze stem zal de gebruiker een gevoel geven dat deze dom is. Door uitspraken zoals: “Je bent wel erg dom dat je dit niet weet, he?”. Deze stem reageert op de antwoorden die de gebruiker aanklikt. Zo lijkt het echt alsof er meegekeken wordt bij de gebruiker. Een stem kan al snel intimiderend zijn. Ook zal er een tijdslimiet zitten om de vragen te beantwoorden.
Daarnaast zal de stem de gebruiker 'gaslighten'. Hij zal de gebruiker wijsmaken dat ze bepaalde makkelijke vragen fout hadden, terwijl dat eigenlijk niet zo was. Maar zodra de gebruiker terug gaat kijken om het te controleren, zal het antwoord veranderd zijn. Zo wakkert de stem de onzekerheid en twijfel aan.
Tussendoor zal er ook een periode zijn waarin de stem juist erg vriendelijk doet. Ook wel ‘love bombing’ genoemd. Love bombing wordt gekenmerkt door overdreven aandacht, bewondering en genegenheid met als doel de ontvanger zich afhankelijk en verplicht te laten voelen ten opzichte van de misbruiker. Hierdoor zal iemand zich speciaal gaan voelen. En nadat dit vertrouwen gewonnen is, waardoor een slachtoffer bij de misbruiker blijft, zal de manipulatie weer beginnen.
Als de gebruiker klaar is met de quiz, zal er gevraagd worden wat deze voelde en ervaarde tijdens het maken van de quiz. Uit tests blijkt dat dit vaak een onprettige ervaring was. Vervolgens wordt er gevraagd: “waarom stopte je dan niet met de quiz?”, als referentie naar de vraag: “waarom bleef je in de relatie?”
“Hij praatte mij een schuldgevoel aan, omdat ik nog niet klaar was voor seks" ~ Vrouw, 22
De ervaring
De quiz wordt gemaakt in een afgeschermde ruimte dat er van buiten uitziet als een een oppervlak van 1 meter bij 2 meter. Maar eenmaal binnen heeft de gebruiker veel minder ruimte. Een giftige relatie is namelijk ook benauwend en niet comfortabel. In de quiz ervaring is er licht, dat meebeweegt op de vragen die beantwoord worden en de sfeer die er hangt tussen de gebruiker en de stem.
Hierdoor wordt RelationGrip geen simpele quiz, maar een gehele (niet zo'n prettige) ervaring.
Door mensen te vertellen dat RelationGrip een quiz is om 'jouw persoonlijkheid te ontdekken binnen een relatie', was het de bedoeling om hen binnen te lokken.
Zo worden er flyers uitgedeeld, is de ruimte beschilderd met figuren die nieuwsgierig maken en wordt het logo groot afgebeeld op de deur van de ervaring
"Ik vind het lastig om te zeggen of ik een slachtoffer ben. Ik heb, net zo goed als zij, ook fouten gemaakt" ~ Man, 25
Foto's RelationGrip