Verloren Controle

by Niels Woudenberg

Hoe wordt de vrije wil om autonoom te handelen ontnomen door invloeden van algoritmes op sociale media in onze samenleving en wat kan er tegen gedaan worden?

Vrije Wil | Controle Verliezen | Algoritme | Social Media | Critical Design | 2023 | Graduation Work

De algoritmes van social media zorgen ervoor dat we gemakkelijk content kunnen blijven zien. Echter zorgt het er ook voor dat onze vrije wil om autonoom keuzes te kunnen maken wordt ontnomen. We worden als het waren zombies die naar de social media gezogen worden. Hieronder vind u een samenvatting van mijn onderzoek.

Onderzoek

Algoritmes spelen een dominante rol in de digitale wereld van sociale media. Zij bepalen welke aanbevelingen en content gebruikers te zien krijgen, waardoor de vrijheid om autonome keuze te maken afneemt. Het doel van het onderzoek was om te onderzoeken hoe dit gebeurt en of we er invloed op kunnen uitoefenen. Om deze vraag te beantwoorden, is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: Hoe wordt de vrije wil om autonoom te handelen ontnomen door invloeden van algoritmes op sociale media in onze samenleving en wat kan er tegen gedaan worden?

Uit onderzoek blijkt dat algoritmes vooral inspelen op onze emoties, die zich bevinden in het onbewuste deel van ons brein waar automatisch gedrag plaatsvindt. Door de continue aanlevering van nieuwe video’s door het algoritme, kan men onbewust een bepaalde richting in worden gestuurd en daardoor gemanipuleerd worden. Dit kan leiden tot een verslaving aan social media en daarmee komt de vrije wil om zelf te kiezen wat men wil bekijken in gevaar.

 Op dit moment doen social media bedrijven nog onvoldoende om de algoritmes aan te passen naar een systeem dat niet alleen gebruiksvriendelijk is, maar ook beter voor de gezondheid van de gebruiker. Er zou meer gekeken moeten worden naar hoe het algoritme zo ontworpen kan worden dat het rekening houdt met de mentale en fysieke gezondheid van de gebruiker.

Het verdienmodel van social media bedrijven is voor een groot deel gebaseerd op de tijd die gebruikers spenderen op hun platform. Hierdoor is het voor hen wellicht niet aantrekkelijk om een aanpassing te maken in hun algoritmes. Momenteel wordt er door overheden niet veel gedaan om deze bedrijven aan te sporen om actie te ondernemen, waardoor zij vrij spel hebben.

Het zal nog geruime tijd duren voordat er wetgeving komt die de gebruiker beter gaat beschermen tegen deze algoritmes, waardoor de apps uiteindelijk wellicht zullen moeten veranderen. Toch wil ik het probleem nogmaals benadrukken, aangezien het een aanzienlijke impact heeft op onze samenleving.

Aanleiding

Ik heb persoonlijk ervaren dat overmatig gebruik van social media, negatieve gevolgen kan hebben. Ik raakte in een tunnelvisie, waarin ik alleen nog maar één kant van het verhaal zag en begon te twijfelen aan van alles. Dit had een negatieve invloed op mijn gezondheid en relaties met vrienden en familie. Ik merkte dat ik mentaal en fysiek uitgeput raakte en uiteindelijk alleen nog maar op de bank lag te scrollen op social media. Dit maakte me depressiever. Ik zag anderen die hun leven wel op orde hadden, waardoor ik me nog slechter voelde.

 Op een gegeven moment ging er een switch in mij om en besloot ik dat ik er klaar mee was. Ik wilde mij beter voelen en weer zin hebben om dingen te doen. Ik stopte met social media en gebruikte alleen YouTube voor tips om mijn leven weer te verbeteren. Ik nam deze adviezen wel met een korreltje zou en paste ze toe op een manier die voor mij werkte. Zo lette ik beter op mijn voeding en begon ik weer te sporten.

Het belangrijkste was dat ik stopte met social media en het nu alleen nog in mijn voordeel gebruik. Na vier maanden merk ik dat ik social media niet mis en er alleen nog af en toe op kijk voor inspiratie of om dingen van vrienden te bekijken. Ik voel me weer geïnteresseerd in mensen en zie de wereld weer iets rooskleuriger in. Ik heb meer rust en het constante gevoel dat ik social media moet bekijken is verdwenen.

 Ik ben niet anti social media, maar ik wil wel aantonen dat het een gevaar vormt voor de samenleving. Ik wil bijdragen aan de discussie over dit onderwerp en laten zien dat het probleem alleen maar groter wordt.

Ontwerp

Doormiddel van algoritmes verliezen we onbewust onze autonomie om zelf te kiezen wat we willen bekijken. Om dit gevoel letterlijk te maken, wilde ik een kritisch ontwerp creëren waarbij de controle over ons lichaam tijdelijk verloren gaat. Het ontwerp omvat het dragen van twee handschoenen waarvan sommige vingertoppen zijn bedekt met een speciale stof waarmee je het scherm van je telefoon kunt aanraken. Tijdens het gebruik worden er opdrachten gegeven om de ervaring beleefbaar te maken. Op deze manier verlies je tijdelijk de controle over je wijsvinger en duim (de vingers die we voornamelijk gebruiken om onze telefoon te bedienen). Het doel van het ontwerp is om de gebruiker uit zijn onbewuste gedrag te halen en hem bewust te maken van zijn gedrag en het verlies van autonomie.

Technische

Dit wordt gedaan doormiddel van een servomotor, die een touwtje strak trekt. De handelingen die worden gedaan worden gemeten met een afstandssensor die boven aan de telefoon gemonteerd zit. Deze stuurt een signaal naar de Arduino en dat signaal wordt doorgegeven aan de servomotor.