''De Blikken van Indonesië''

by Thomas Gray

Hoe kan een bordspel gefocust op verschillende perspectieven in een historische context helpen om leerlingen te introduceren aan het gebruik van Multiperspectiviteit en de belangrijkheid ervan in onze samenleving.

‘’De Blikken van Indonesië’’ in het kort
In het spel ''De Blikken van Indonesië'' speel je met de hele klas individuele ervaringen en verhalen over de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog. In het spel kan je spelen als personages aan de kant van Nederland en van Indonesië, alleen heeft elk personage eigen doelen, waarden en idealen waardoor er bijzondere en unieke samenstellingen en groepsverbanden kunnen ontstaan. In het spel kun je ervoor kiezen om het eiland Java te bezetten met geweld of op een meer politieke of economische manier tot een oplossing te komen. Tijdens het uitvoeren van acties bewegen de spelers hun personage over het bord op een ''positioneringscirkel''. Op deze cirkel zie je wat jouw positionering is ten opzichte van alle andere personages in het spel en hoe meerdere perspectieven een rol spelen in de onafhankelijkheidsoorlog. Het spel is bedoeld om leerlingen te laten leren en ervaren hoe perspectiviteit een grote rol speelt in historische contexten en dat een gebeurtenis anders kan zijn voor ieder persoon, groep of bevolking. Ik wil met het spel leerlingen aanmoedigen om zelf interesse te vormen voor zowel historische als actieve gebeurtenissen en de perspectieven die zich daarin bevinden. Zo leren leerlingen kritisch te kijken en onderzoeken naar historische contexten en actueel nieuws.

Oorsprong ontwerpvraag
Ik vond geschiedenis vroeger altijd erg interessant op de middelbare school. Leren over verschillende tijdperken, oorlogen en andere gebeurtenissen, maar nu ik ouder ben realiseer ik me dat ik iets miste in de geschiedenislessen. Veel van de gegeven stof is maar vanuit één of weinig perspectieven verteld, terwijl er in veel gevallen belangrijke verhalen te vertellen zijn vanuit het oogpunt van verschillende groepen, mensen of volken [1]. Ik heb me in het onderwerp Multi-perspectiviteit verdiept en ben erachter gekomen dat het een belangrijke en nuttige methode is om zowel historische contexten als actueel nieuws te bekijken en bestuderen.

Wat is Multi-perspectiviteit precies? Multi-perspectiviteit is een methode om historische contexten en gebeurtenissen te bekijken vanuit meerdere perspectieven. Wat er is gebeurd in de geschiedenis staat vast, maar hoe mensen dat hebben ervaren en beleefd is voor iedereen anders. Door het gebruiken van Multi-perspectiviteit kun je meer leren over de ‘’gehele’’ geschiedenis van een bepaalde gebeurtenis of periode, en leer je skills die je kan gebruiken bij het zien van actuele gebeurtenissen en nieuws. Ook verbreedt het je perceptie en kennis over een bepaalde periode. Deze methode van geschiedenis bekijken zou ik graag willen delen met leerlingen op de middelbare school, zoals ik het toen ook graag had willen leren en weten.

Ontwerp proces
Als ontwerper wilde ik iets maken voor leerlingen wat ik in mijn tijd als leerling miste. Ik wilde een tool maken voor in de les die docenten en leerlingen kunnen gebruiken om te leren over Multi-perspectiviteit en wat het inhoudt. Deze tool is uiteindelijk in de vorm van een bordspel gegoten dat dient als een leuke, actieve en leerzame manier om kennis te maken met Multi-perspectiviteit. Om tot het bordspel te komen heb ik onderzoek gedaan naar Game Theory, gesprekken gehad met experts en veel getest. Het centrale punt van het spel moest gaan over perspectief dus waren diverse speelbare personages mijn primaire doel. Met deze personages speel je een tactisch oorlogsspel waarin je connecties, status en welvaart van groot belang zijn. Tijdens het tactisch onderdeel ben je ook bezig met jouw en andermans positie op een ‘’positie cirkel’’. Op deze cirkel bewegen alle spelende personages zich rond om te zien hoe en waar hun connecties, medeleven of afschuw ten opzichte van anderen staan. Het doel van deze cirkel is om leerlingen een duidelijk fysiek en visueel beeld te geven over de verschillende perspectieven die bestaan in een historische context en gebeurtenis.

Het spel is erop gericht om tijdens het spelen de leerlingen te informeren over Multi-perspectiviteit en een interesse ervoor te creëren zodat ze na het spelen nieuwe kennis hebben opgedaan en die kunnen gebruiken buiten school. Met het spelen van het spel geef je docenten en de school ook de optie om een discussie aan te gaan in de les over Multi-perspectiviteit en het bekijken van diverse perspectieven.

Toekomstbeeld:
Omdat het spel grootschalig is gemaakt voor een gehele middelbare school klas wat ongeveer 30 leerlingen bevat is het bord nu nog iets te klein voor mijn gevoel. Ik zou het ook leuk vinden om de leerlingen fysiek mee te laten doen door rond het spelbord te bewegen. Hiervoor moet het bord natuurlijk veel groter worden en wellicht veranderen in een mat of grote tegels die je aan elkaar vastmaakt in plaats van een bord op een tafel. Op die manier past het spel qua grootte en is het interessanter om de bewegingen te zien van de leerlingen met hun personages. Het is dan een leuk moment voor in de les waarin je het gehele lokaal gebruikt om een leerzaam spel te spelen met de hele klas.

Ook zou ik graag het spel willen uitbreiden met meer speelbare personages en actiekaarten om het spel nog meer diepte en herspeelbaarheid te geven.

Het spel kan een goede toevoeging zijn in elk geschiedenis lokaal zodat de docent eens in de zoveel tijd het spel kan pakken om iets leuks, actief en tegelijk ook nog leerzaam te doen in de les. Je kunt het spel zo lang maken als je zelf wilt, je kan het voor een hele les doen, maar ook voor bijvoorbeeld 20 tot 30 minuten. Het spel is erg flexibel en je kan zelf spelen met hoeveel leerlingen er mee doen en hoeveel per rol.

Bronnen:

[1] Martin, B. (2022, 5 augustus). Integrating Multiperspectivity in the History Classroom. Geraadpleegd op 31 september 2024, van https://www.coe.int/en/web/observatory-history-teaching/-/integrating-multiperspectivity-in-the-history-classroom