Een oogje dichtknijpen

Probleem

Veel jongvolwassenen zijn zich weinig bewust van het belang van ooggezondheid. Oorzaken van oogproblemen zijn onder meer schermgebruik, bijziendheid, onregelmatige oogcontroles, verkeerde sterkte, en het niet dragen van bril of lenzen. Dit kan leiden tot geheugenverlies, slaapproblemen, immuunstoornissen en depressie (Mogelijkheidsmensen, 2023).

Volgens het RIVM, Trimbos Instituut en Amsterdam UMC (2019) hangen fysieke klachten, zoals slaapproblemen en hoofdpijn, vaak samen met mentale problemen, zoals burn-out en depressie. In Nederland heeft 56% van de jongvolwassenen oogproblemen (Oogfonds, 2024c), wat hun mentale en fysieke gezondheid kan beïnvloeden.

Daarnaast ervaren jongeren steeds vaker een negatief beeld van hun gezondheid, aldus het CBS. Vooral in 2021 nam het aantal jongeren met psychische en fysieke klachten sterk toe, en dit niveau bleef sindsdien hoog.

Oplossing

In dit project staat confrontatie centraal. Tijdens mijn onderzoek is gebleken dat confronterende communicatie effectief is op jongvolwassenen. Het gebruik van bijvoorbeeld effectieve visuele tools kan jongeren als confronterend worden gezien en hun tot actie en denken zetten. Daarom wil ik graag voor dit project jongvolwassenen confronteren rondom optiek en de fysieke en mentale klachten die zich meebrengen. 


Door hen te confronteren met hun gedrag, leren ze inzien dat gezondheid geen vanzelfsprekendheid is. Dit benadrukt de noodzaak van proactief handelen. Het is belangrijk om hen aan te spreken op hun eigen gedrag en acties, zodat ze gemotiveerd worden om hun huidige situatie op het gebied van oogzorg te verbeteren.

Wanneer jongeren een installatie ervaren waarbij hun zicht wordt beperkt en deze ervaring herkenbaar is uit hun dagelijks leven, worden ze gestimuleerd om na te denken over hun eigen gedrag. Dit helpt hen om actie te ondernemen en verantwoordelijkheid te nemen voor hun gezondheid.

Doelstelling

Het doel van dit project is om jongeren tussen de 18 en 30 jaar te confronteren met hun gedrag en hen aan te zetten tot gedragsverandering door een gezonde relatie met hun lichaam te ontwikkelen, specifiek op het gebied van oogzorg. Veel jongeren ervaren symptomen zoals vermoeidheid, hoofdpijn en wazig zicht, maar koppelen deze niet aan hun ooggezondheid. Dit project wil hen confronteren met de gevolgen van het negeren van oogzorg en hen aansporen om actie te ondernemen. Door deze confrontatie leren zij het belang van proactieve zorg voor hun gezondheid te begrijpen en hun gedrag hierop aan te passen.

Het concept bestaat uit drie verschillende fasen.

Fase 1: Herkenning via Video
De ervaring start met een korte video waarin herkenbare dagelijkse situaties van de doelgroep worden getoond. De kijker ervaart hoofdpijn en slecht zicht, vooral ’s avonds na een lange werkdag. In eerste instantie denken ze dat het dragen van een bril wel zal helpen, maar dat blijkt niet effectief omdat de ogen al lange tijd niet zijn opgemeten en de sterkte niet meer klopt. Daarom kiezen ze uiteindelijk voor een snelle oplossing, zoals een pijnstiller. Een chaotisch bureau en de moeite om ibuprofen te vinden benadrukken de frustratie. Dit confronteert de kijker met hun gedrag en maakt hen bewust van de noodzaak om hun gezondheid serieuzer te nemen.

Fase 2: Interactieve Confrontatie
Na de video volgt een opdracht waarin deelnemers in een simulatie op zoek gaan naar een "pijnstiller". Het innemen van een snoepje symboliseert de tijdelijke oplossing. Tijdens de zoektocht moeten ze inspannen en scherpstellen, wat hen confronteert met hun neiging om symptomen te bestrijden in plaats van oorzaken aan te pakken. Deze ervaring zet hen aan om kritisch na te denken over hun visie – letterlijk en figuurlijk.

Fase 3: Reflectie met Installatie en Metafoor
De installatie toont een kaart met “een oogje dichtknijpen”. Door letterlijk één oog te sluiten en in een doos te kijken, zien gebruikers een tekst in bewegend water. Het lezen van de gerimpelde tekst vraagt focus, maar de vertroebeling bemoeilijkt dit.

Bronnen

RIVM, Trimbos instituut en Amsterdam UMC. (2019). Mentale gezondheid van jongeren: enkele cijfers en ervaringen. In RIVM, Trimbos Instituut en Amsterdam UMC. https://www.rivm.nl/sites/default/files/2022-03/011281120429RIVM%20Brochure%20Mentale%20GezondheidV7BTG_V2.pdf

Oogfonds. (2024c, oktober 21). Feiten en cijfers - Oogfonds. https://oogfonds.nl/onze-ogen/feiten-en-cijfers/

Centraal Bureau voor de Statistiek. (2024b, June 4). Jongvolwassene negatiever over eigen gezondheid. Centraal Bureau Voor De Statistiek. https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2024/23/jongvolwassene-negatiever-over-eigen-gezondheid