StudyFlow

by Lars Segers

Hoe kunnen we CMD-studenten met een studieachterstand helpen geen verdere vertraging op te lopen tijdens hun studie?

Graduation work 2025 | StudyFlow | Studievertraging| Eigenaarschap | Structuur en planning

Hoofdvraag
Hoe kunnen CMD-studenten met studievertraging worden geholpen om verdere vertraging te voorkomen?

StudyFlow is ontwikkeld om hbo-studenten met studievertraging te ondersteunen door hen structuur, overzicht en eigenaarschap te bieden. Studievertraging ontstaat vaak door persoonlijke omstandigheden zoals financiële moeilijkheden, gezondheidsproblemen, thuisomstandigheden en studiegerelateerde uitdagingen. Dit kan leiden tot stress, motivatieverlies en uiteindelijk zelfs het stopzetten van de studie.

Tijdens mijn eigen studie Communicatie en Multimedia Design heb ik ervaren hoe overweldigend studievertraging kan zijn. Door gezondheidsproblemen, familieomstandigheden en persoonlijke uitdagingen raakte ik het overzicht volledig kwijt. Deadlines stapelden zich op, Brightspace voelde als een doolhof en hulp vragen leek een enorme drempel. Uiteindelijk kwam ik in een situatie waarin ik talloze herkansingen moest inhalen zonder duidelijke structuur. Dit besef, en de zoektocht naar een manier om weer grip te krijgen, leidde tot de ontwikkeling van StudyFlow.

In StudyFlow zijn inzichten uit experimenten, interviews en tests verwerkt, waarbij bleek dat studenten vooral behoefte hebben aan een fysiek hulpmiddel dat overzicht biedt en hen helpt om actief aan hun studievoortgang te werken. Daarom is de oorspronkelijke 12-stappenmethode vertaald naar een toegankelijke 5-stappenaanpak:

Bewustwording – Inzicht krijgen in studiegewoonten, obstakels en emoties.
Hulp zoeken – Weten bij wie en waar ondersteuning te vinden is, zoals docenten, studieadviseurs en peersupport.
Structuur aanbrengen – Een haalbare planning maken en duidelijke doelen stellen.
Actie ondernemen – Reflecteren en proactief werken aan verbeteringen.
Volhouden en aanpassen – Evalueren wat werkt en flexibel bijsturen.
StudyFlow bevat praktische tools zoals een welzijnsmonitor, emotieladder, peer support, story sharing en zelfreflectiepagina’s, zodat studenten niet alleen grip krijgen op hun studie, maar ook bewust leren omgaan met hun mentale welzijn. Het boek geeft hen de vrijheid om hun eigen ervaringen en leerproces vast te leggen, wat bijdraagt aan motivatie en zelfstandigheid.

Docenten en de curriculumcommissie erkennen dat StudyFlow aansluit op bestaande en vernieuwde onderwijsmethoden en flexibilisering binnen het onderwijs. Het doel is om studenten te ondersteunen zonder extra verplichtingen, waarbij het boek fungeert als een persoonlijke gids die hen door hun studietijd heen helpt. Met StudyFlow krijgen studenten niet alleen overzicht, maar ook de regie over hun eigen leerproces.

Prototypes en Iteraties

Visiebril: Een hulpmiddel dat studenten helpt problemen en oplossingen visueel inzichtelijk te maken.

Kaartspel: Ontworpen om bewustwording en begrip van studievertraging te vergroten tussen de rollen docent en student.

Vier jaar op een rij: Een spel dat keuzes en obstakels in het leven simuleert om zelfreflectie en bewustwording te bevorderen door middel van... wat?.

StudyFlow (huidige versie): Een fysieke planner met overzichtelijke stappen en hulpmiddelen, afgestemd op het nieuwe CMD-curriculum.

Belangrijkste Inhoud StudyFlow

Overzicht van studiejaar (toetsdata, deadlines, vakanties).

Welzijnsmonitor en weekplanners.

Ruimte voor zelfreflectie en notities.

Hulppagina met contactinformatie (QR-codes).

De KEMP-Methode

Conclusie

Studievertraging ontstaat vaak door uiteenlopende persoonlijke omstandigheden, zoals thuissituatie, financiën, gezondheid en leerbeperkingen. Uit interviews blijkt dat studenten vooral behoefte hebben aan directe hulp, een overzichtelijke planning en duidelijke instructies — het liefst in een fysiek hulpmiddel.

Daarom is StudyFlow ontwikkeld: een boek met onder meer een overzicht van studieonderdelen, ruimte voor zelfreflectie, een welzijnsmonitor en directe contactinformatie. Dit fysieke hulpmiddel biedt houvast, stimuleert eigenaarschap en vermindert de afhankelijkheid van digitale platforms, wat uit experimenten naar voren kwam.

Uit verschillende testen met spellen en prototypes blijkt dat het tastbare aspect (weg van het scherm) helpt om problemen te bespreken en oplossingen te vinden. Het “4 op een rij”-concept en de NFC-munten illustreren hoe onverwachte gebeurtenissen studievoortgang kunnen beïnvloeden en hoe studenten er actief mee om kunnen gaan.

Om een gestructureerde aanpak te bieden, is de oorspronkelijke 12-stappenmethode vertaald naar een 5-stappenmethode, die studenten helpt om hun studievertraging effectief aan te pakken:

Bewustwording – Inzicht krijgen in studiegewoonten, obstakels en emoties.

Hulp zoeken – Weten bij wie en waar ondersteuning te vinden is, zoals docenten, studieadviseurs en peersupport.

Structuur aanbrengen – Duidelijke planning en haalbare doelen stellen om studievoortgang te verbeteren.

Actie ondernemen – Proactief werken aan verbeteringen met hulpmiddelen zoals reflectiepagina’s en de welzijnsmonitor.

Volhouden en aanpassen – Evalueren wat werkt en flexibel bijsturen waar nodig.

Docenten en de curriculumcommissie geven aan dat StudyFlow goed aansluit bij bestaande en nieuwe onderwijsmethoden. Het boek geeft studenten de vrijheid om het op hun eigen manier in te vullen, met hun persoonlijke verhalen en aanpak. Hierdoor ontstaat eigenaarschap en wordt StudyFlow een uniek hulpmiddel dat studenten door de jaren heen ondersteunt in hun ontwikkeling als georganiseerde, creatieve CMD-ontwerpers.

Samengevat laat het onderzoek zien dat elke vertraging zijn eigen verhaal en oplossing kent. De 5-stappenmethode binnen StudyFlow biedt een gestructureerde en flexibele aanpak om studievertraging te begrijpen, aan te pakken en uiteindelijk te overwinnen.