TuneVault

Vóór de tijd van smartphones had je voor vele functies van je telefoon nog aparte apparaten: rekenmachines, wekkers, zaklampen en dus ook muziekspelers. Maar zoals vaak gezegd in UX design en productontwikkeling: a product that tries to do too many things ends up doing none of them well

Maar geldt deze designfilosofie dan ook voor muziek luisteren? Nou, gedurende mijn afstuderen ben ik erachter gekomen dat de transitie van muziek luisteren naar onze smartphone de luisterervaring niet per se ten goede heeft gedaan. 

We leven in een tijd waar het streamen van muziek de norm is geworden, zo luistert 24% van de wereld hun muziek op abonnementsbasis via een platform zoals Spotify [1]. Dit heeft er voor gezorgd dat muziek nog nooit zo toegankelijk is geweest en makkelijk te beluisteren. Dit gemak brengt ook een vluchtigheid met zich mee. De oneindige keuze die je hebt met Spotify kan voor keuzestress zorgen of je constant laten denken dat er wel iets beters is wat je op dit moment zou kunnen luisteren. Ook is het natuurlijk erg makkelijk om afgeleid te worden van de muziek op een telefoon vol met apps die doelbewust je aandacht willen trekken. Zo beschrijven onderzoekers het huidige luistergedrag van mensen die hun muziek luisteren via streamingservices als ‘Soundtracking’ [2]: Het fenomeen waarbij muziek niet langer de hoofdactiviteit is maar meer in de achtergrond verdwijnt. 

Contrasterend met de opkomst van streaming is er in de afgelopen jaren een ware vinyl renaissance aan de gang. Zo is 2024 het tweede jaar achter elkaar dat er meer LP’s zijn verkocht dan CD’s [3] Best gek aangezien het luisteren naar muziek via een LP een stuk omslachtiger is dan via Spotify. Toch is er een steeds grotere groep die het vluchtige van streaming wil ontvluchten en op zoek zijn naar een meer tastbare en bewuste luisterervaring. 

Een van de eerste tips die je mee krijgt voor je afstuderen is het volgende: kies een onderwerp waar je zelf ook gepassioneerd over bent. En als er iets is waar ik passie voor heb, dan is dat wel voor muziek. Ik kan me mijn leven niet voorstellen zonder muziek, ik zou het bijna categoriseren onder primaire behoeftes. Bepaalde liedjes of zelfs soms hele albums hebben me echt door moeilijke tijden heen geholpen, of hebben juist de mooie momenten nog mooier gemaakt. Horend bij deze passie voor muziek heb ik ook de hobby opgepakt van het luisteren en verzamelen van vinyl.

Blijkbaar zit er dus iets in deze ‘vinyl-ervaring’ dat ontbreekt aan de huidige muziek-luisterervaring. Tijdens mijn afstuderen ben ik er proberen achter te gaan komen wat nou precies hetgeen is dat naar vinyl luisteren zo speciaal maakt. Waarom verkiezen sommige mensen vinyl boven een streamingdienst zoals Spotify?

Echter ben ik er ook bewust van dat ik mensen niet massaal van muziek streaming af ga halen en ga bekeren naar vinyl. Daarom wil ik met mijn kritisch ontwerp mensen laten reflecteren over de aanhankelijkheid die hij/zij heeft met zijn telefoon en hoe dit de luisterervaring beïnvloed. TuneVault kan dan hopelijk discussie en dialoog op gang brengen over digitale afleiding in onze huidige maatschappij en hoe dat in dit geval invloed heeft op hoe we muziek consumeren in het tijdperk van streaming. 

TuneVault is een kritisch ontwerp dat de manier waarop wij vandaag de dag muziek consumeren, ter discussie stelt. In een tijdperk waar muziek in vele gevallen verdwijnt op de achtergrond en wordt onderbroken door notificaties, doomscrollen, etc. TuneVault dwingt de gebruiker om zijn of haar telefoon volledig over te geven om de focus compleet te leggen op één ding, muziek. 

De gebruiker plaatst zijn telefoon in de TuneVault en zodra het luikje is gesloten, vergrendelt deze zich meteen. De gebruiker kan per direct niet meer bij zijn of haar telefoon. Het luikje zal zich pas weer ontgrendelen zodra het muziekstuk is afgeluisterd. Er rest nog maar één ding voor de gebruiker: luisteren. 

Bronnen:

[1] Infographic: How does the world consume music? (2024, 10 september). World Economic Forum. https://www.weforum.org/stories/2023/02/world-consume-music-infographic

[2] Fuentes, C., Hagberg, J., & Kjellberg, H. (2019). Soundtracking: music listening practices in the digital age. European Journal Of Marketing, 53(3), 483–503. https://doi.org/10.1108/ejm-10-2017-0753 

[3] Davis, W. (2024, 26 maart). Vinyl records outsell CDs for the second year running. The Verge. https://www.theverge.com/2024/3/26/24112369/riaa-2023-music-revenue-streaming-vinyl-cds-physical-media